✳️ انور سادات، خالد اسلامبولی و منافع ملّی ایران✳️

 

✍️ سجاد فتاحی - جامعه‌شناس

 

✅ تصور کنید در کشور شما رئیس‌جمهورتان را ترور کنند و بعد نظام سیاسی کشور دیگری به احترام ترور کننده و بزرگداشت عملی که انجام داده است، نام او را بر روی یکی از خیابان‌های پایتخت خود بگذارد؛ آیا می‌توانید حقی به کشور حامی ترورکنندۀ رئیس‌جمهورتان بدهید؟ آیا آن نظام سیاسی با این اقدام کمکی به تأمین منافع ملّی سرزمینی که در آن استقرار یافته است می‌کند؟

✅ این دقیقاً موضوعی است که در رابطۀ بین ایران و مصر اتفاق افتاده است. 40 سال پیش در 6 اکتبر 1981 (14 مهرماه  1360) «خالد اسلامبولی» به همراه تنی چند از سربازان ارتش مصر که وابسته به گروه جهاد اسلامی بودند، انور سادات رئیس جمهور مصر را در اعتراض به امضای قرارداد صلح کمپ دیوید با اسرائیل ترور کردند.

✅ جمهوری اسلامی هم که بواسطۀ میزبانی انورسادات از محمد رضا شاه در آخرین ماه‌های حیاتش، رد و بدل شدن سخنانی تند بین انورسادات و آیت‌الله خمینی نسبت به یکدیگر در سال‌های پس از انقلاب و البته امضای قرارداد صلح کمپ دیوید روابط مناسبی با او نداشت، نام خالد اسلامبولی را بر روی یکی از خیابان‌های تهران (خیابان وزرا)  گذاشت.

✅ وظیفۀ بدیهی هر نظام سیاسی که در ایران مستقر باشد این است که رابطۀ بین ایران و تمامی کشورهای حاضر در منطقه، و از جمله مصر و اسرائیل، را به گونه‌ای مدیریت کند که بیشینۀ منافع ملّی ایران تأمین شود؛ امروز که ساختار قدرت در جمهوری اسلامی یکدست شده است زمانی برای بازنگری در تصمیم‌گیری‌های اشتباه گذشته است؛ البته اگر نگرش‌ها و رویکردهای ایدئولوژیک و امت‌گرایانه‌ای که منافع ملّی ایران در آنها اولویتی دست چندم است اجازۀ این کار را بدهد. 

✅ در کتاب ایران و مسألۀ پایداری توضیح داده‌ام که رویکرد امت‌گرایانۀ جمهوری اسلامی در چند دهۀ گذشته ضربات جبران‌ناپذیری را به منافع ملّی ایران وارد کرده است؛ نحوۀ مواجهۀ جمهوری اسلامی با قرارداد صلح کمپ دیوید و موضوع ترور انور سادات تنها نمونه‌هایی کوچک در این زمینه است.