سیستم حکمرانی در ایران و تناقض در مجموعه هدف

دهمین مطلب از مطالب وبلاگ سیستم های اجتماعی با عنوان «تعیین و شاخص‌سازی نقطه هدف» منتشر شد.

در این مطلب تلاش شده است توضیحاتی پیرامون تعیین نقطه هدف به عنوان نخستین گام در طراحی یک سیستم کنترل اجتماعی ارائه گردد.

اهمیت این موضوع از آن روست که به نظر می‌رسد بخشی از علل شرایط بحرانی کنونی در ایران در حوزه‌های گوناگون را می‌بایست در وجود ابهام و تناقض در مجموعه اهداف این سیستم جستجو کرد. به طور کلی اهدافی که کنترل کننده و تنظیم‌گر یک سیستم در مقیاس کشور، یعنی سیستم حکمرانی، در پی دست‌یابی به آن است را می‌توان به دو گونه کلی تقسیم نمود: اهدافی که دست یابی به آنها موجبات بقا و ماندگاری بیشتر قلمرو سرزمینی موضوع کنترل و تنظیم‌گری را فراهم می‌کند و اهدافی که دنبال نمودن آنها اگرچه ممکن است در راستای منافع اقتصادی، سیاسی و یا ایدئولوژیک گروهی از ساکنان آن سرزمین باشد، اما در مجموع توانایی آن قلمرو سرزمینی را برای ماندگاری و بقا کاهش می‌دهد.

در ایران اگرچه در اسناد بیان کننده مجموعه هدف سیستم سیاسی، اهدافی چون توسعه اقتصادی، پاسداری از محیط زیست و ... (اهداف نوع اول) نیز گنجانده شده است؛ اما این اهداف در بخش عمده‌ای از سالیان گذشته بواسطه قرار گرفتن در تعارض با مجموعه‌ی دیگری از اهداف (اهداف نوع دوم) که از قضا تامین کننده منافع اقتصادی، سیاسی و ایدئولوژیک خرده سیستم‌های دیگری از سیستم حکمرانی و کنشگران ایفا کننده نقش در آنها بوده‌اند که بواسطه طراحی سیستم، قدرت و منابع فراوانی در اختیار آنها قرار گرفته است، محقق نگردیده‌ و همین امر – غلبه یافتن اهداف گونه دوم بر اهداف نوع نخست در سیستم حکمرانی که به چرایی آن در مطالبی دیگر پرداخته خواهد شد – بحران‌های گوناگونی را در عرصه‌های سیاست خارجی، سیاست داخلی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی پدید آورده که بقا و ماندگاری ایران به مثابه یک سیستم را با چالش‌های جدی‌ای مواجه نموده است (شاید بتوان آخرین نمونه از استراتژی هایی که در راستای تعقیب اهداف نوع دوم اتخاذ شده و به صورت آشکاری در تعارض با اهداف نوع نخست قرار دارد را «ممنوعیت مذاکره با آمریکا» دانست). البته باید توجه داشت که وجود تناقضات جدی در مجموعه هدف سیستم حکمرانی در ایران، تنها یکی از علل سیستمی پیدایش شرایط کنونی است و بخش دیگر و البته مهم‌تر آن را می‌بایست در طراحی خاص این سیستم جستجو کرد؛ که در مطالب پسین به آن پرداخته خواهد شد.  

برای مطالعه مطلب «تعیین و شاخص سازی نقطه هدف» به وبلاگ سیستم های اجتماعی مراجعه کنید.

http://socialsystems.blog.ir/1394/07/16/post%2010