کوروش، بنیان‌گذارِ سیاستِ ایرانشهری
✍️ سجاد فتاحی
https://www.instagram.com/sajjad_fattahi_official/
در تاریخِ جهان باستان که رواداری عقیدتی و مذهبی و دادگری با مردمان کالایی کمیاب است، می‌توان کوروش را استثنایی بزرگ دانست که سیاستِ خود را بر این دو پایه استوار ساخت. او سرمشقی را برای تمام سیاست‌مداران و حکمرانان پس از خود برجای نهاد که می‌توانیم آن را «سیاستِ ایرانشهری» یعنی سیاستِ مناسب برای ادارۀ ایرانشهر بدانیم؛ سرزمینی که تنوع و تکثر وجه قالب در تمام حوزه‌های آن است و بدون سیاستی که امکان وحدت در کثرت را فراهم کند بقا و ادارۀ آن امکان‌پذیر نیست. به گمانم از بین تمامِ خدمات کوروش به ایران، بر جای نهادن این سرمشق برجسته‌ترین مورد است. سرمشقی که دلیلِ انحطاط و شکوفاییِ تاریخِ ایران در دوره‌‌های مختلف را می‌توان در رعایت یا عدم رعایت آن از سوی سیاست‌مداران و حکمرانان جستجو کرد.
ضعف بنیادینِ تاریخِ ایران آن است که اجرایِ «سیاستِ ایرانشهری» در بخش قابل توجهی از تاریخ این سرزمین به عهدۀ سیاست‌مداران و حاکمان آن نهاده شد. به همین دلیل نیز بود که اگر حاکمی بر اساس این سیاست رفتار می‌کرد، ایران به سرعت به شکوفایی می‌رسد و گلستانی می‌شد که یاد و نامش در خاطره‌‌ها می‌ماند؛ و اگر از آن سیاست فاصله می‌گرفت تبدیل به کلنگستانی می‌شد که تلخی ایامش برای سده‌ها در کام مردمان این سرزمین حس می‌شد. اما ایران برای حرکتی با ثبات و رو به رشد در تاریخ نیازمند آن است که اجرایِ «سیاستِ ایرانشهری» به عهدۀ یک نظامِ سیاسی و حکمرانی خوش‌ساخت و کارآمد قرار گیرد که اصولاً اجازۀ انحراف از این سیاست را به سیاست‌مداران و حکمرانان ندهد و اگر آنان در جهت منافع فردی یا ایدئولوژیک سودای نقض این سیاست را در سر پروراندند دست‌وپای آنها را بسته و امکان برکناری آنها را فراهم کرده باشد.
شادکامی ایرانیان و شکوفایی اقتصادی و اجتماعی این سرزمین نیازمندِ اجرایِ سیاستِ ایرانشهری و اجرای این سیاست نیازمند یک نظام سیاسی و حکمرانیِ کارآمد است که نه نسبتی با ساختارِ سیاسیِ کنونی دارد و نه می‌توان نمونۀ نعل به نعل آن را از تاریخ ایران بیرون کشید. چنین ساختاری نیازمند طراحی بر اساسِ ویژگی‌های ایران و آموزه‌های تاریخی ایران و جهان است.
هر سرزمین و سیاستی را بنیان‌گذاری است و کوروش بنیان‌گذار ایرانشهر و سیاستِ ایرانشهری است.
هفتم آبان روز بزرگداشت کوروش یادش گرامی باد.
